Zo verwelkom je bestuivers

Wist je dat …

• 80% van de bloemplanten door bijen en andere bestuivende insecten wordt bestoven?

• 80% van de teelten in Europa rechtstreeks of onrechtstreeks van de bestuiving afhankelijk zijn?

• Ongeveer een derde van de bijensoorten in meer of mindere mate bedreigd is?

• Je in vier eenvoudige stappen heel wat nestgelegenheid kan aanbieden?

• Je met de juiste aanpak heel wat bijenvoedsel kan presenteren?

Zorg voor voldoende nestplaatsen

Hang enkele kleine bijenhotelletjes, meerdere kleine op verschillende plaatsen heeft meer effect dan één grote. Laat hier en daar wat dood hout liggen, een stapeltje stenen of een hoopje zand en uitgebloeide stengels van planten, het zijn allemaal prima nestplaatsen.

Streef naar optimale omstandigheden met:

• Inheemse bloemen, struiken en bomen. Onze bijen vliegen (fourageren heet het eigenlijk) op West-Europese planten. Deze moeten niet noodzakelijk uit België komen, ook mediterrane planten zijn prima, maar ze vliegen nauwelijks op plantgoed afkomstig uit andere continenten.

• Een bloeiend gazon. Door minder vaak te maaien en het gazon ecologisch te onderhouden, kunnen laagblijvende planten tot bloei komen en bijen en hommels aantrekken. Het gazon wordt daardoor niet slordig, maar het bevat wel paardenbloem, witte klaver, kruipende boterbloem, madeliefje, draadereprijs, gewone brunel en pinksterbloem.

• Bloeiende vaste planten. Bloemenweidemengsels zijn een weldaad voor bijen, maar niet als ze elk jaar een andere samenstelling krijgen. Bestuivers raken hierdoor in de war. Geef de voorkeur aan vaste planten of zaai meerdere jaren na elkaar hetzelfde mengsel.

• Huis én eten op één adres. Bijen zoeken naar nectar in de buurt van hun nest. Dat nest kan in een dode boom zijn, in een bosrand  of in het gazon. Zorg dus voor nectarrijke planten in de buurt van deze nestplaatsen.

• Groenten in bloei. Laat enkele groenten in bloei komen. De bloemen van look en uien, maar ook die van kool of radijs zijn niet alleen mooi, ze bieden ook heel wat stijfmeel aan bijen en hommels.

Buffet voor het najaar

Lekker eten vinden bestuivers vooral op inheemse planten, bloeiende bloemen, fruitbomen en kleinfruit, kruiden en groenten die in bloei komen … In het najaar is er echter minder aanbod. Op amper 1 m² kan je al heel wat geschikte planten kwijt die ervoor zorgen dat er ook in het najaar voldoende nectaraanbod is.

Cosmea bloeit van juni tot de eerste vorst en is een zegen voor bestuivende insecten. Zaai deze eenjarigen in wit of allerlei roze tinten vanaf half mei rechtstreeks in volle grond of plant ze op een zonnig plekje in goed doorlatende grond. Eenmaal uitgebloeid kan je hun zaadjes verzamelen voor het jaar nadien.

Ook Dahlia’s bloeien rijkelijk tot de eerste vorst. Kies een soort met open, enkelvoudige bloemen zodat bijen goed aan de nectar kunnen. Een Dahlia verdraagt geen vorst, hun knol moet voor de winter gerooid worden en na de laatste vorst in mei weer uitgeplant.

Prachtkaars heeft zijn naam niet gestolen en bloeit langdurig met veel hoge fijne stengels en een weelde aan bloemen. Vlinders en hommels kunnen met hun lange tong tot bij de nectar in de hals van deze kleine smalle bloemen. Prachtkaars bloeit ook ’s nachts waardoor zelfs motten er nectar van komen halen.

Is marjolein vaak een wat sober groeiend kruid? Het is in elk geval geliefd door alle bestuivers maar vooral door hommels en vlinders. Om ervoor te zorgen dat je mooie, volle planten krijgt, volstaat het de stengels te snoeien boven het derde bladpaar. Het kruid zal veel voller worden en veel meer bloemen krijgen.

Vetkruid staat gelukkig al in heel wat tuinen. Het hoogtepunt van de bloei ligt in augustus en september. De plant wordt veelvuldig bezocht om zijn rijke nectargehalte in het najaar. Vooral vlinders en mannelijke hommels zijn er niet bij weg te slaan. Deze vaste plant sterft in de winter bovengronds af maar zal in het voorjaar weer uitlopen.

Een slingerende kamperfoelie geeft overdag maar zeker ’s nachts een lekker geurtje af waardoor onder andere de kolibrievlinder er zijn weg naar zal vinden. Overdag is deze rijkelijk bloeiende slingerplant geliefd door andere bestuivers. Bind de plant langs een plantensteun of klimrek. Hij heeft geen hechtranken en dus een beetje hulp nodig om de weg naar boven te vinden.